erfdienstbaarheid van weg
Een erfdienstbaarheid geeft een beperking op het gebruik van je eigen perceel. Je moet dan namelijk bepaald gebruik van een ander op jouw perceel toestaan. Een recht van weg is zo’n erfdienstbaarheid. Maar wanneer een ander gebruik mag maken van een weg op jouw perceel, wie moet die weg dan onderhouden?
In een zaak die ik hierna bespreek, ging het om een erfdienstbaarheid van weg en onderhoud van die weg.
Erfdienstbaarheid
In een eerdere blog gaf ik al enige uitleg over wat een erfdienstbaarheid kan inhouden. De tekst van de notariële akte waarin de erfdienstbaarheid gevestigd is, is daarvoor van belang. Maar wanneer die tekst summier is, komt het ook aan op de vraag op welke wijze er in het verleden in de praktijk uitvoering is gegeven aan de erfdienstbaarheid. Dit geldt bijvoorbeeld voor de vraag van het onderhoud van een weg die door anderen gebruikt mag worden.
Casus erfdienstbaarheid van weg
Bij de rechtbank Overijssel speelde de volgende zaak over een erfdienstbaarheid van weg. Buurman A mocht gebruik maken van een weg op het perceel van buurman B. Via die weg kon buurman A de openbare weg bereiken. De weg was 200 meter lang. Buurman A vond dat hij belemmerd werd in de uitoefening van zijn recht van weg. Buurman B zou de weg onvoldoende onderhouden.
Vormt de staat van onderhoud belemmering uitoefening erfdienstbaarheid van weg?
De rechter beoordeelde eerst of de slechte staat van de weg betekende dat buurman A geen gebruik meer kon maken van de weg. Dat was niet het geval. Ook al was de staat van onderhoud slecht, buurman A kon er nog wel gebruik van maken. Het kwam ook niet vast te staan dat buurman B de erfdienstbaarheid belemmerde door de weg te versmallen of obstakels aan te brengen. Buurman B dulde dus de erfdienstbaarheid van weg.
Onderhoud weg
In de akte van vestiging van de erfdienstbaarheid van weg was niets opgenomen over de vraag wie voor onderhoud van de weg moest zorgdragen. Op grond van de akte rustte er dus geen onderhoudsverplichting op buurman B. De rechter overwoog verder dat ook uit de plaatselijke gewoonte niet kon worden afgeleid dat buurman B een onderhoudsverplichting zou hebben. De onderhoudsverplichting kon echter wel worden afgeleid uit een stilzwijgende afspraak tussen de buren volgens de rechter. Buurman A woonde er eerder. Vanaf het moment dat buurman B er was komen wonen, heeft hij enig onderhoud aan de weg uitgevoerd wanneer dat nodig was.
Deugdelijk onderhoud aan de weg?
Buurman A vond echter dat de wijze van onderhoud door buurman B onvoldoende was. Buurman B vulde gaten en kuilen met puin. Buurman A vond dit te grof materiaal. Dit materiaal was niet goed voor fiets- en autobanden.
De rechter stelt vast dat de weg altijd een half verhard pad is geweest. Gelet hierop is het inherent dat door gebruik van het pad gaten en kuilen ontstaan. Dat deze kuilen gevuld worden met puin en niet met door buurman A gewenst fijner materiaal, betekent niet dat buurman B zijn onderhoudsplicht niet nakomt. Daarbij speelt mee dat in de akte van de erfdienstbaarheid van weg niets staat vermeld over het onderhoud en de wijze waarop dat moet gebeuren.
Buurman B hoefde dus geen nader onderhoud of onderhoud op andere wijze uit te voeren. De situatie bleef zoals hij was.
Geschil opgelost?
Deze uitkomst van de procedure geeft een groot risico dat de buren in de toekomst opnieuw een discussie krijgen over de vraag wanneer er (wel) nader noodzakelijk onderhoud moet plaatsvinden. De rechter gaf partijen in overweging om alsnog nadere afspraken te maken over de frequentie en de wijze waarop het onderhoud moet worden uitgevoerd. Daarbij zouden afspraken kunnen worden gemaakt over het soort materiaal dat als opvulling van de gaten en kuilen wordt gebruikt. Ook kunnen er afspraken worden gemaakt over een kostenverdeling van het uit te voeren onderhoud.
Hoewel de rechter dat in zijn overweging niet aangaf, is het raadzaam om dergelijke afspraken vervolgens ook notarieel vast te leggen en daarmee de erfdienstbaarheid van weg aan te passen. Een persoonlijke afspraak over het onderhoud en daarmee verband houdende kosten, bindt in beginsel alleen de partijen die de afspraken maakten. Volgende eigenaren zijn daaraan niet zondermeer gehouden.
Maartje van den Berg
Tot slot
Een akte van erfdienstbaarheid geeft nog al eens aanleiding tot discussie over de inhoud daarvan. Niet iedere situatie is namelijk precies in een akte te ondervangen. Het komt dan aan op een uitleg van de erfdienstbaarheid en of er (stilzwijgend) andere afspraken zijn gemaakt.
Voor vragen over de uitleg van een recht van weg of andere erfdienstbaarheid kunt u contact met mij opnemen. Ook bij andere vragen over burenrecht kunt u bij mij terecht via: Advocaten van Waerde in Amersfoort, telefoon 033 820 03 88 / 06 21 51 59 65 of e-mail info@advocaten-van-waerde.nl.
