Mail
 in Burenrecht, Vastgoedrecht

Een recht van overpad is een erfdienstbaarheid. Het is een recht om gebruik te maken van een perceel dat niet jouw eigendom is. Een recht van overpad betekent niet dat je onbeperkt en op iedere wijze gebruik mag maken van het perceel van de ander. Van de andere kant mag je ook niet zo maar beperkt worden in de uitoefening van je recht van overpad. Wat mag wel en wat mag niet? In deze blog ga ik in op de wijze van uitoefening van een erfdienstbaarheid.

Erfdienstbaarheid

Een erfdienstbaarheid is een verplichting die rust op het ene perceel (het dienend erf) ten behoeve van een ander perceel (het heersend erf). Dit kan een verplichting inhouden om iets niet te doen. Een voorbeeld daarvan gaf ik in mijn blog over een erfdienstbaarheid van licht. Daar moest het dienende erf ervoor zorgen dat de lichtinval op het naastgelegen perceel niet belemmerd werd. Op het naastgelegen perceel stond namelijk een kas waarbij het essentieel was dat er voldoende licht binnen kwam. Een hoge schutting van twee meter was daardoor niet toegestaan.

Een erfdienstbaarheid kan ook inhouden een verplichting om iets te doen. Een voorbeeld is het toestaan dat jouw platte dak mag worden gebruikt als dakterras voor een ander perceel. Een ander voorbeeld is het toestaan dat jouw perceel wordt gebruikt door een ander om te komen en te gaan naar het perceel van die ander. Dat is een recht van overpad.

Omvang erfdienstbaarheid

De inhoud van een erfdienstbaarheid en de wijze van uitoefening daarvan, wordt in de eerste plaats bepaald door de akte van vestiging. In de notariële akte staat soms heel specifiek bepaald dat het recht van overpad bijvoorbeeld enkel te voet geldt en niet met gemotoriseerd verkeer. Wanneer in de akte regels daarover ontbreken, wordt de wijze van uitoefening bepaald door de plaatselijke gewoonte. Je kijkt dan op welke manier het recht van overpad in het verleden steeds heeft plaatsgevonden.

Bij de uitleg van de notariële akte van vestiging komt het volgens de Hoge Raad aan op de in die akte tot uitdrukking gebrachte partijbedoeling die moet worden afgeleid uit de in deze akte gebruikte bewoordingen, uit te leggen naar objectieve maatstaven in het licht van de gehele inhoud van de akte (Hoge Raad 8 december 2000 en Hoge Raad 13 juni 2003). Vrij vertaald komt het er daarbij op aan wat je op grond van de bewoordingen in de akte als redelijk nadenkend mens mocht verwachten van de inhoud van het recht van overpad. Het gaat er dan niet om wat jij (subjectief) hebt verwacht.

recht van overpad

recht van overpad

Voorbeeld omvang recht van overpad

Om het voorgaande wat duidelijker te maken, bespreek ik een zaak die recent speelde bij het Gerechtshof in Arnhem-Leeuwarden.

Akte van levering

In deze zaak ging het om een aantal bedrijfsgebouwen. Deze gebouwen waren vanaf de openbare weg enkel te bereiken via een weg die gemeenschappelijk gebruikt werd. In de akte was deze erfdienstbaarheid als volgt beschreven: “de erfdienstbaarheid van weg om ten behoeve van het op het heersende erf gevestigde bedrijf te komen van en te gaan naar de openbare weg, zulks over een strook grond/de bestaande weg, hierna te noemen: “de weg” (…)”.

Verder was bepaald: “De weg mag uitsluitend worden gebruikt als: – voetpad voor mens en dier; – rijweg voor alle motorische en niet-motorische vervoersmiddelen voor bedrijfsdoeleinden. Het is zowel de eigenaar van het heersend erf als die van het dienend erf en alle andere personen die van de weg gebruik maken verboden om vervoermiddelen van welke aard ook of andere zaken op de weg te plaatsen anders dan voor direct gebruik van de weg als zodanig vereist zal zijn, zodat dit gebruik ongehinderd en onverminderd zal kunnen plaats hebben. Indien in strijd met deze bepaling mocht zijn gehandeld, zullen beide partijen of hun gemachtigden bevoegd zijn datgene wat zich op de weg bevindt, zonder enige aanmaning te verwijderen en elders te plaatsen. (…).

Beperking recht van overpad?

De eigenaar van een van de bedrijfspanden had roadblocks en pallets voor en naast zijn bedrijfshal geplaatst. De vraag was of hij hierdoor in strijd handelde met de erfdienstbaarheid van overpad. Deze ondernemer vond van niet. Het verschaffen van uitweg naar de openbare weg was nog steeds mogelijk.

Een andere ondernemer vond echter dat er inbreuk werd gemaakt op de erfdienstbaarheid van overpad. Door de roadblocks kon hij namelijk niet meer goed manoeuvreren om te laden en te lossen.

Het Gerechtshof kwam op basis van de uitleg van de leveringsakte tot het oordeel dat de erfdienstbaarheid meer omhelst dan het verschaffen van uitweg. Ook laden, lossen en manoeuvreren van alle voertuigen die door de bedrijfsunits worden aangetrokken, moeten op het terrein van het bedrijfsverzamelgebouw kunnen worden uitgevoerd. Nu dit niet kon, werd er gehandeld in strijd met de erfdienstbaarheid. De pallets en roadblocks moesten worden verwijderd.

Maartje van den Berg

Maartje van den Berg

Tot slot

Soms is in een akte heel duidelijk omschreven wat de erfdienstbaarheid inhoudt. Er zijn echter altijd situaties die niet precies omschreven zijn in een akte. Dan komt het aan op de uitleg van de akte. Mocht u tegen zo’n situatie aanlopen, dan bekijk ik graag met u wat in uw geval een redelijke uitleg van de erfdienstbaarheid zou zijn.

Voor vragen over de uitleg van een recht van overpad of andere erfdienstbaarheid kunt u contact met mij opnemen. Ook bij andere vragen over burenrecht kunt u bij mij terecht via: Advocaten van Waerde in Amersfoort, telefoon 033 820 03 88 / 06 21 51 59 65 of e-mail info@advocaten-van-waerde.nl.

Laatste blogartikelen
Call Now Button Bel voor advies