Verborgen gebreken
De koop van een tweedehands auto is over het algemeen een plezierige gebeurtenis. Maar als die ene mooie auto waar zo lang naar is gezocht na aankoop allerlei mankementen blijkt te vertonen, overheerst vooral de teleurstelling. Het is daarom belangrijk om voorafgaand aan de koop van een tweedehands auto goed onderzoek te doen naar de historie en de algehele staat van de auto. Naast het maken van een proefrit is het verstandig om een aankoopkeuring te laten verrichten. Maar ook als er tijdens dit onderzoek geen bijzonderheden worden geconstateerd, kan het zijn dat de auto achteraf verborgen gebreken vertoont. De vraag is dan welke rechten een consumentkoper heeft.
Wanneer is er sprake van een consumentenkoop?
Allereerst is van belang om vast te stellen of er sprake is van een consumentenkoop. De wet biedt namelijk extra bescherming aan consumentkopers. Als een auto door een particulier wordt gekocht van een bedrijfsmatige autoverkoper is er sprake van een consumentenkoop. Indien de auto echter zakelijk wordt gekocht, of als de auto door een particulier wordt gekocht van een particuliere verkoper, is er geen sprake van een consumentenkoop. Dit is van belang voor de bewijspositie van de koper bij verborgen gebreken, waarover hierna meer.
Wettelijke garantie bij verborgen gebreken
Bij een consumentenkoop wordt vermoed dat een zaak bij aflevering niet aan de overeenkomst beantwoordt, indien de afwijking van hetgeen is overeengekomen zich binnen één jaar na aflevering openbaart (artikel 7:18a lid 2 BW). Dit wordt ook wel de wettelijke garantie genoemd. Omdat artikel 7:18a BW van dwingend recht is, mag een autobedrijf daarvan niet ten nadele van een consumentkoper afwijken.
Een consumentkoper van een auto heeft dus altijd wettelijke garantie, ook als in de koopovereenkomst vermeld staat dat de auto zonder garantie is verkocht. Deze wettelijke garantie betekent dat de verkoper moet bewijzen dat het gebrek op het moment van de koop van de auto nog niet bestond, oftewel dat het gebrek is ontstaan door een omstandigheid die zich na aflevering van de auto heeft voorgedaan (denk daarbij aan onverantwoord gebruik door de consumentkoper). In een uitspraak van 5 november 2021 heeft de Hoge Raad bepaald dat de verkoper niet enkel kan volstaan met het ontzenuwen van het wettelijk bewijsvermoeden, maar dat de verkoper overtuigend bewijs van het tegendeel moet leveren.
Non-conformiteit
Indien het gebrek aan de auto zich binnen één jaar na aflevering openbaart, is het uitgangspunt bij een consumentenkoop dus dat de auto niet aan de overeenkomst beantwoordt. In juridisch jargon wordt dan gesproken over non-conformiteit. Voor een succesvol beroep op non-conformiteit moet er sprake zijn van een situatie waarbij de auto, mede gelet op de aard daarvan en de mededelingen die de verkoper daarover heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de consumentkoper op grond van de overeenkomst mocht verwachten (artikel 7:17 lid 2 BW).
Zo moet de koper van een oude auto met een hoge kilometerstand erop bedacht zijn dat bepaalde onderdelen op den duur vervangen moeten worden. En als de verkoper bij de koop heeft medegedeeld dat de versnellingsbak binnen een jaar aan vervanging toe is en daarmee rekening is gehouden in de verkoopprijs, kan de koper zich op dat punt niet met succes op non-conformiteit beroepen.
De verkoper moet de kans krijgen om het gebrek weg te nemen
Wanneer een gebrek aan een tweedehands auto wordt geconstateerd, dient de verkoper de kans de krijgen om dit probleem binnen een redelijke termijn en zonder ernstige overlast voor de koper op te lossen. Het advies is om de verkoper schriftelijk in gebreke te stellen. Daarin moet worden beschreven wat er precies aan de auto mankeert en binnen welke termijn de verkoper dit moet herstellen. Doorgaans is een hersteltermijn van 14 dagen redelijk. De verkoper is in dat geval verplicht om de auto op haar kosten terug te nemen.
Herstel door een derde op kosten van de verkoper
Als de verkoper tekortschiet in haar verplichting om het gebrek (of de gebreken) binnen een redelijke termijn en zonder ernstige overlast voor de koper weg te nemen, heeft de consumentkoper het recht om het herstel door een derde te laten plaatsvinden en de kosten daarvan te verhalen op de verkoper. Dit volgt uit artikel 7:21 lid 6 BW. De herstelkosten moeten dan wel in redelijke verhouding staan tot de waarde van de auto. Hierover ontstaat regelmatig discussie.
Ontbinding van de koopovereenkomst vanwege de verborgen gebreken
Als de verkoper de gebreken niet tijdig herstelt, kan de koper er ook voor kiezen om de koopovereenkomst te ontbinden op grond van artikel 7:22 BW. De verkoper moet dan de volledige aankoopsom van de auto aan de koper terugbetalen en de koper moet de auto weer aan de verkoper ter beschikking stellen.
Hoewel de verkoper in dat geval veelal reeds in verzuim zal verkeren, is het verzuim van de verkoper hiervoor niet noodzakelijk. Dit volgt uit een uitspraak van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. De bevoegdheid tot ontbinden heeft een koper overigens niet als de gebreken van geringe betekenis zijn. In de rechtspraak wordt ontbinding doorgaans gerechtvaardigd geacht als met de auto vanwege het gebrek niet veilig aan het verkeer kan worden deelgenomen.
Vragen?
Wilt u weten wat uw mogelijkheden zijn bij verborgen gebreken aan een tweedehands auto? Neemt u dan gerust contact met mij op. Ook bij andere vragen over een probleem met een auto, zoals een teruggedraaide kilometerstand, een olielekkage, een probleem met een versnellingsbak, een softwareprobleem etc. kunt u contact met mij opnemen. Ik ben te bereiken via Advocaten van Waerde in Amersfoort, telefoon 033-8200388 / 06-34277260 of e-mail info@advocaten-van-waerde.nl.
