Mail
 in Arbeidsrecht, coronavirus
vaccineren of testen

Vaccineren of testen

De Nederlandse overheid kiest niet voor verplicht vaccineren of testen op het werk om de kans op corona te verkleinen. Op grond van artikel 11 Grondwet kan de overheid dat niet zo maar verplichten. Een werknemer mag, behalve wanneer er een wettelijke basis is, zelf bepalen wat er met zijn lichaam gebeurt. Vaccineren, maar ook testen, maakt inbreuk op die persoonlijke levenssfeer. Dit heeft tot gevolg dat een werkgever een werknemer niet heel makkelijk kan verplichten tot vaccineren of testen. Corona vaccinatie of verplichte testen op het werk zijn nu een vrijwillige keuze van de werknemer.

Registratie van corona vaccinatie

De werkgever mag de werknemer niet vragen of hij gevaccineerd is. De werknemer kan uit zichzelf zeggen dat hij gevaccineerd is. Ook met die mededeling mag de werkgever niets doen. Bij een registratie van vaccinatie worden (bijzondere, medische) persoonsgegevens van een werknemer verwerkt. Dat geldt ook voor registratie van corona vaccinatie. Een werkgever mag geen medische gegevens van werknemers verwerken. Wel kan een arboarts of bedrijfsarts de vaccinatie registreren in het medische dossier van de werknemer. Voorwaarde is dat daarvoor een goede reden is. De arts mag die medische informatie niet delen met de werkgever.

Thuiswerken

De hoofdregel is nog altijd: werk zoveel mogelijk thuis behalve wanneer dat echt niet anders kan. Werkgevers dienen daarom hun werknemers nog altijd zoveel mogelijk vanuit huis te laten werken. Soms is thuiswerken niet mogelijk. Denk hierbij aan de cruciale beroepen. In die gevallen dient de werkgever te zorgen voor veiligheid op de werkvloer. In een andere blog bescheef ik hoe het coronavirus de arbeidsmarkt verstoort.

Werken op de werkvloer

De werkgever is verplicht de Arbo regels en wetten te volgen. Zo moet de werkgever zorgen dat werknemers veilig op het werk kunnen werken. Dit geldt zowel tussen collega’s onderling, als tegenover de eventuele bezoekers van een bedrijf. De bedrijfsarts bepaalt na onderzoek de eventuele risico’s op besmetting op de werkvloer. In dit onderzoek door de bedrijfsarts staat op welke wijze veilig op de werkvloer kan worden gewerkt. Aan dat veilig werken kunnen voorwaarden worden gesteld. Het zal vaak gaan om 1,5 meter afstand, mondkapjes, ontsmettingsmiddelen, schermen, etc.

Voorwaarden voor verplichte vaccinatie of verplicht testen

Onder welke omstandigheden zou een werkgever corona vaccinatie of het testen verplicht kunnen stellen? Wanneer kan een werkgever dit in redelijkheid verzoeken aan een werknemer? Een werkgever dient dit samen met de bedrijfsarts te beoordelen.  Slechts in een hele bijzondere situatie valt mogelijk aan verplicht vaccineren of testen te denken.  Dit kan bijvoorbeeld zijn bij werknemers die werken met een hele kwetsbare groep binnen een zorginstelling. Mogelijk kan een werkgever in zo’n uitzonderlijke situatie in overleg met de arboarts een sanctie op het niet vaccineren of testen door de werknemer stellen.

Voor vaccineren of testen gelden voorwaarden

  • het vaccineren of testen van de werknemer moet noodzakelijk zijn voor de bescherming op de werkvloer;
  • dat doel is enkel met vaccineren of testen te bereiken;
  • er is geen ander, minder ingrijpend, middel om die bescherming op de werkvloer te bereiken;
  • de vaccinatie op zich dient een veilig middel te zijn.

Het zal lastig zijn voor werkgevers om aan al deze voorwaarden te voldoen.

Sanctie op niet vaccineren of testen

Stel werkgever heeft in dat bijzondere geval een sanctie gesteld op verplicht vaccineren of testen. Ook dan krijgt de werknemer niet direct een sanctie. Eerst vindt een individuele belangafweging plaats. Werkgever zal de werknemer alternatieve werkzaamheden moeten aanbieden. Omdat het om een zeer specifieke afdeling zal gaan, zullen die werkzaamheden er ook vaak zijn. Het weigeren van vaccineren of testen door de werknemer kan niet direct tot ontslag leiden.

Personeel redenen geven tot vaccinatie

Werkgevers vragen wat de beste weg is om alle werknemers te bewegen tot vaccinatie. De enige manier zal zijn, goede en deugdelijke uitleg. Leg niet alleen uit waarom vaccineren voor de organisatie belangrijk is. Leg ook eventuele risico’s van vaccinatie goed uit. Geef werknemers wanneer zij dat willen de mogelijkheid dit met een arts te bespreken. Op die manier zal een grotere groep werknemers zich vrijwillig laten vaccineren. We horen dat Diederik Gommers en Marion Koopmans voortdurend en schijnbaar onvermoeibaar doen.

Testen voor toegang tot de werkvloer

Een werkgever kan alleen een werknemer waarbij hij medische klachten vermoedt, verplichten tot het ondergaan van een coronatest. Werknemer heeft op dat moment zelf ook al de verantwoordelijkheid zich te laten testen. Een werkgever mag en kan op dit moment de werknemer niet verplichten tot een (zelf)test om preventief corona op te sporen. Dit maakt uit voorzorg testen voor toegang van de werknemer tot de werkvloer niet mogelijk. Zolang thuiswerken de norm blijft én dit voor het werk mogelijk is, mag een werknemer uit voorzorg testen weigeren.

Subsidie voor preventief testen door werkgevers

De overheid heeft recent subsidie beschikbaar gesteld voor werkgevers. Met die subsidie kunnen werkgevers hun werknemers zonder klachten uit voorzorg en frequent laten testen. Dat testen staat onder medisch toezicht van een Big geregistreerde arts of arbodienst . Het gaat dan om werknemers die niet thuis kunnen werken en op het werk geen 1,5 meter afstand kunnen houden. Voor werkgevers en werknemers zijn die preventieve testen gratis. Let wel, voorlopig is de werknemer niet verplicht hieraan deel te nemen.

Conclusie

Heeft u als werkgever of werknemer vragen over vaccinatie tegen corona? Wilt u weten of uit voorzorg testen op corona in uw bedrijf mag? Neem dan contact op met de advocaten arbeidsrecht bij Advocaten van Waerde in Amersfoort: telefoon 033 8200388 / 06 82572070. Of stuur een e-mail aan: info@advocaten-van-waerde.nl.

Laatste blogartikelen
Call Now Button Bel voor advies